Cesarz M, Bieleń A:
PRACA POGLĄDOWA
ASYST HIG STOMATOL
Tom/Volume 17; Numer/Number 4 (68), 2022: 206-210
E-ISSN 2392-1854
ISSN 1895-6920

Pacjent onkologiczny w opiece stomatologicznej. Ostre zapalenie błony śluzowej jamy ustnej (oral mucosititis – OM) u pacjentów leczonych z powodu nowotworów głowy i szyi
Oncological patitient in dental care. Oral mucosititis (OM) in patitients treated for head and neck tumors

Marzena Cesarz1,E,F, Agata Bieleń1,E,F
¹ Narodowy Instytut Onkologii im Marii Skłodowskiej – Curie, Państwowy Instytut Badawczy – Oddział Gliwice


Authors’ Contribution: A - Study Design, B - Data Collection, C - Statistical Analysis, D - Data Interpretation, E - Manuscript Preparation, F - Literature Search, G - Funds Collection
Received: 10.09.2022. Accepted: 20.09.2022. Published: 09.11.2022
Prawa autorskie przeniesione na Wydawnictwo AS MEDIA
Kontakt z autorem: Narodowy Instytut Onkologii im Marii Skłodowskiej–Curie, Wybrzeże Armii Krajowej 15, 44-102 Gliwice, e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., tel. +48 509 179 201, e-mail: agata.bieleń@io.gliwice.pl
Cytowanie: należy cytować pierwotną, elektroniczną wersję artykułu: Cesarz M, Bieleń A: Ostre zapalenie błony śluzowej jamy ustnej (oral mucositis – OM) u pacjentów leczonych z powodu nowotworów głowy i szyi. Pacjent onkologiczny w opiece stomatologicznej – część I; Asyst Hig Stomatol 2022;68:206-210.

STRESZCZENIE
Jak wynika z danych epidemiologicznych, w Polsce stale rośnie liczba zachorowań na nowotwory złośliwe rejonu głowy i szyi. Proces nowotworowy i leczenie onkologiczne pozostawiają po sobie defekty funkcjonalne i morfologiczne będące powodem obniżenia jakości życia – w szczególności, jeśli choroba dotyczy jamy ustnej, odpowiadającej za procesy żucia, miażdżenia pokarmów, odczuwania smaku, satysfakcji podczas jedzenia, mowy. Problematyczne objawy mogą być zarówno manifestacją choroby podstawowej, jak również skutkiem leczenia (operacja, radioterapia, chemioterapia). Eskalacja objawów niepożądanych ściśle koreluje z zaawansowaniem choroby i stanem higienicznym jamy ustnej. Powikłaniom w jamie ustnej można skutecznie zapobiegać poprzez odpowiednie działania profilaktyczne i interwencje lecznicze. Planując stomatologiczne działania profilaktyczne należy przede wszystkim pamiętać, że muszą być przygotowane indywidualnie dla każdego pacjenta z uwzględnieniem potrzeb higienizacyjnych i sedacyjnych (czynniki stomatologiczne), możliwości pacjenta (brak nawyków higienizacyjnych, opory psychiczne przed bólem) oraz stanu jego wydolności (samoobsługa).
SŁOWA KLUCZOWE: chemioterapia, higiena jamy ustnej, nowotwory głowy i szyi, radioterapia, zapalenie błony śluzowej
SUMMARY
According to epidemiological data, the incidence of head and neck malignant tumors is constantly growing in Poland. The neoplastic process and oncological treatment leave functional and morphological defects causing a reduction in the quality of life – in particular, if the disease affects the oral cavity, which is responsible for the processes of chewing, food crushing, taste, satisfaction while eating, and speaking. The problematic symptoms can be both a manifestation of the underlying disease as well as the result of treatment (surgery, radiotherapy, chemotherapy). The escalation of side effects closely correlates with the advancement of the disease and the hygiene of the oral cavity. Oral complications can be effectively prevented through appropriate preventive measures and therapeutic interventions. When planning dental prophylactic measures, first of all, we must remember that they must be prepared individually for each patient, taking into account the hygiene and sanitation needs (dental factors), the patient's abilities (lack of hygiene habits, mental resistance against pain) and the state of his/her efficiency (self-service).
KEY WORDS: chemotherapy, oral hygiene, head and neck tumors, radiotherapy, mucositis