PRACA POGLĄDOWA

ASYST HIG STOMATOL
Tom/Volume 14; Numer/Number 3(55)/2019:155-158

E-ISSN 2392-1854    ID ART. 2019/3/155
ISSN 1895-6920  

Mintzberg–Wachowicz P. 

Pierwsze kroki w zawodzie – ślina i ślinianki

First steps in the profession – saliva and salivary glands

Paulina Mintzberg–Wachowicz^1,2,E,F

¹ Portal Stomatologia: http://stomatologiaeu.blogspot.com
2 Elektoralna Dental Clinic, Warszawa

Authors’ Contribution: A - Study Design, B - Data Collection, C - Statistical Analysis, D - Data Interpretation, E - Manuscript Preparation, F - Literature Search, G - Funds Collection
Received: 08.05.2019. Accepted: 10.06.2019. Published: 31.07.2019
Prawa autorskie przeniesione na Wydawnictwo AS MEDIA
Kontakt z autorem: Elektoralna Dental Clinic, ul. Elektoralna 28, Warszawa, e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Cytowanie: należy cytować pierwotną, elektroniczną wersję artykułu: Mintzberg–Wachowicz P: Pierwsze kroki w zawodzie – ślina i ślinianki; Asyst Hig Stomatol 2019,55,155-158.

STRESZCZENIE
Ślina jest naturalnym środowiskiem dla całej jamy ustnej. Spełnia w niej wiele ważnych funkcji. Dodatkowo bierze udział w odczuwaniu smaków, temperatury, ułatwia mowę i przełykanie. Wytwarzana jest przez trzy duże gruczoły ślinowe oraz kilka mniejszych. W warunkach fizjologicznych wytwarzane jest 0,5 – 1.5l śliny, z czego 200 – 300ml odpowiada wydzielaniu spoczynkowemu, reszta to odpowiedź na bodźce. W nocy wydzielanie śliny jest mniejsze, ślinianki przyuszne są wyłączone całkowicie, pozostałe duże gruczoły produkują tylko 10ml śliny podczas 8 godzinnego snu. Wytwarzanie śliny jest procesem ciągłym. W niektórych przypadkach trzeba pobudzić gruczoły do zwiększenia wydzielania śliny np. poprzez: zmianę sposobu odżywiania, żucie gumy lub stymulacje farmakologiczną. Ślina składa się głównie z wody, pozostałą część stanowią składniki nieorganiczne ok. 2,5g/l śliny i organiczne w ilości nieprzekraczającej 5g/l. Ślina jest też doskonałym narzędziem diagnostycznym. Ślina pomaga także w określeniu stężenia hormonów, leków czy w toksykologii. Jako materiał genetyczny sprawdza się też do stwierdzenie (lub wykluczenia) nietrzeźwości lub obecności narkotyków.

SŁOWA KLUCZOWE: aniony, białka, enzymy, funkcje śliny, glikoproteiny, kationy, ślina, ślinianka podjęzykowa, ślinianka podżuchwowa, ślinianka przyuszna

SUMMARY
Saliva is a natural environment for the entire oral cavity. It fulfills many important functions in it. In addition, it takes part in feeling the flavors, temperature, it facilitates speech and swallowing. It is produced by three large salivary glands and several smaller ones. Under physiological conditions, 0.5-1.5 l of saliva is produced within 24 hour, of which 200 - 300ml corresponds to resting secretion, the other half is a response to stimuli. At night, the salivation is smaller, the parotid glands are turned off completely, the remaining large glands produce only 10 ml of saliva during an 8-hour sleep. Saliva production is a continuous process. In some cases, glands need to be stimulated to increase salivation eg by changing the diet, gum chewing or pharmacological stimulation. Saliva consists mainly of water, the remaining part consists of inorganic components of about 2.5g/l saliva and organic in an amount not exceeding 5g/l. Saliva is also a great diagnostic tool. Saliva also helps in determining the concentration of hormones, drugs and toxicology. As genetic material it also works to identify (or exclude) intoxication or the presence of drugs.

KEY WORDS: anions, proteins, enzymes, salivary functions, glycoproteins, cations, saliva, salivary gland, submandibular gland, parotid gland