Pracujemy już długo ze sobą, ale tak naprawdę prawie się nie znamy. Każdy po pracy gdzieś znika. Spotykamy się w kolejnym dniu. Zrobimy co do nas należy i rozchodzimy się do swoich spraw. Łączy nas tylko praca, nic więcej... 

Na pewno nie raz mieliście Państwo okazję znaleźć się, przy okazji różnych wydarzeń, w kręgu osób, z którymi wcześniej się nie znaliście. Czasem jakaś osoba wprowadza nas do takiej grupy, a niekiedy, pozostawieni samym sobie musimy się wzajemnie poznać. Zazwyczaj taki rytuał rozpoczyna wzajemne przyglądanie się, potem ktoś coś powie, kolejny śmiałek coś doda i zaczyna się wzajemne odkrywanie. Na ile? Na tyle, ile wymaga tego sytuacja, w jakiej znajduje się grupa. Jeśli takiej, nowej grupie, powierzymy określone zadanie do wykonania, to z reguły każdy z jej uczestników będzie szukać kogoś, kto wykona za niego to, co należy na bieżąco zrobić. To może pan, albo pani to zrobi - słyszy się najczęściej w takich sytuacjach.

Anna Słowińska prawnik

Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej przez asystentkę stomatologiczną i higienistkę stomatologiczną

słowa kluczowe:

asystentka stomatologiczna, higienistka stomatologiczna, działalność gospodarcza, usługi asysty stomatologicznej, usługi higienistki stomatologicznej

Asystentka stomatologiczna i higienistka stomatologiczna może świadczyć usługi w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Podjęcie działalności gospodarczej w tym zawodzie wiąże się ze spełnieniem kilku niezbędnych warunków przewidzianych w przepisach prawa. Aby prowadzona przez asystentkę stomatologiczną lub higienistkę stomatologiczną działalność była uznana za działalność gospodarczą, asystentka musi ją prowadzić na własny rachunek i własne ryzyko. W artykule tym zostaną omówione zasady podejmowania i prowadzenia działalności przez asystentkę stomatologiczną i higienistkę stomatologiczną.

Taking up and pursuit of business activity by dental assistant and dental hygienist

dental assistant, dental hygienist, business activity, dental assistant services, dental hygienist services

Dental assistant and dental hygienist can provide dental services under of its business. Taking up a business activity in this profession is associated with the fulfillment of a few of necessary conditions provided by law. If the dental assistant or dental hygienist activity was considered as an business activity, assistant or hygienist must pursuit it on their own account and their own risk. This article will discuss the principle of taking up and pursuit of the business activity by dental assistant and dental hygienist.

7 kwietnia 2013 roku odbędą się obchody Światowego Dnia Zdrowia pod hasłem „Zdrowe bicie serca" (ang. Healthy Heart Beat) ogłoszonym przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). 

Światowy Dzień Zdrowia obchodzony jest 7 kwietnia z okazji rocznicy powstania WHO w 1948 roku. Każdego roku motyw przewodni Światowego Dnia Zdrowia poświęcony jest innej tematyce, która podkreśla priorytetowy obszar problemów w obszarze zdrowia publicznego na świecie. W tym roku motywem przewodnim jest nadciśnienie. Hasłem tegorocznej kampanii jest Healthy Heart Beat – zdrowe bicie serca, zdrowe ciśnienie krwi. Głównymi celem kampanii prowadzonej w ramach Światowego Dnia Zdrowia 2013 jest zmniejszenie zawałów serca i udarów mózgu, przez:

• podniesienie świadomości społeczeństwa na temat
• przyczyn i skutków nadciśnienia tętniczego,
• zwiększenie wiedzy w zakresie zapobiegania wysokiemu
• ciśnieniu krwi i jego powikłaniom,
• zachęcenie osób dorosłych do regularnej kontroli swojego
• ciśnienia krwi i stosowania się do zaleceń lekarza,
• zachęcenie władz krajowych i lokalnych do stworzenia
• warunków sprzyjających prozdrowotnym zachowaniom.

Anna Maria Oleksiejuk

Stomatologiczna edukacja zdrowotna, Przegląd materiałów dydaktycznych – refleksje lekarza dentysty

słowa kluczowe:

edukacja pacjenta

Edukacja pacjenta jest drugim, po leczeniu, ważnym zadaniem zespołu w gabinecie stomatologicznym. Obecnie lekarz, asystentka czy higienistka stomatologiczna mogą korzystać z wielu pomocy edukacyjnych ułatwiających pracę z pacjentem. Artykuł jest krótkim przewodnikiem po dostępnych materiałach edukacyjnych.

Dental education of young patients. Review of teaching materials - dentist reflection

education of the patients

Education of the patients is the second important task in the dentist team work. Nowadays dentist, assistant or dental hygienist can use many educational materials in their work with patients. Article is short guidebook of that kind of educational materials.

Wojciech Krówczyński.

Ochrona danych osobowych w praktyce stomatologicznej

Jeszcze nie tak dawno przechowywaliśmy różne ważne dokumenty w opasłych teczkach, specjalnych archiwach, ze specjalnie strzeżonym dostępem.

Kradzieże dokumentów były związane z włamaniem się do pomieszczenia, w których przechowywane były informacje, w zależności od upływu czasu, na mniej lub bardziej pożółkłym papierze. Dobrym zabezpieczeniem okazywały się grube mury, zamki i solidny stróż. Dzisiejsze gromadzenie informacji w formie elektronicznej stworzyło nowe wyzwania dla tych wszystkich, którzy uwolnieni od ciężaru i przestrzeni archiwów musza skupiać swój wysiłek na zabezpieczeniu się na wypadek przestępstw dokonywanych w białych rękawiczkach, bez użycia łomu czy palnika. Łatwość przenoszenia danych, brak ograniczeń związanych z miejscem ich przechowywania oraz czasem odnalezienia tego, co jest w danej chwili potrzebne, spowodował lawinowy wzrost ich kradzieży z bardzo często katastrofalnymi następstwami. 

Personal data protection in dental practice

Marcin Bójko

Porządek ze zdjęciami

Coraz popularniejsze staje się prowadzenie dokumentacji fotograficznej prac w gabinecie stomatologicznym. Zapanowanie nad zbiorem zdjęć w postaci cyfrowej może być poważnym problemem, warto skorzystać ze sprawdzonych rozwiązań. 

Policzmy – 20 pacjentów dziennie, przynajmniej 5, jeśli nie 10 zdjęć każdego przypadku, pięć dni w tygodniu. To jest od 500 do 1000 zdjęć tygodniowo, od 2000 do 4000 zdjęć w miesiącu, blisko 50000 tysięcy rocznie. Zapanowanie nad takim zalewem cyfrowych danych to wcale niełatwe zadanie. Na szczęście dawno temu powstało rozwiązane. 

Obecnie jednym z najczęściej używanych programów do zarządzania dużymi zbiorami zdjęć jest aplikacja zwana Adobe Photoshop Lightroom. Program napisany dla fotografów przez fotografów. W kilku artykułach postaram się przybliżyć jego działanie i funkcje, kładąc nacisk na te elementy, które przydadzą się w codziennej pracy gabinetu stomatologicznego prowadzącego dokumentację fotograficzną.

mgr inż. Piotr Malisz, asystent w Zakładzie Elektroradiologii CM UJ

Higiena w rentgenowskim gabinecie stomatologicznym

słowa kluczowe:

gabinet rentgenowski, radiografia zębowa, zakażenia krzyżowe

Podstawowymi procedurami przerywającymi drogi zakażeń w gabinecie stomatologicznym są sterylizacja i dezynfekcja. Jednak należy również zwrócić szczególną uwagę na ograniczanie zakażeń krzyżowych w procedurach radiodiagnostycznych. W artykule przedstawiono możliwe ogniwa łańcucha zakażenia w radiografii i skuteczne sposoby ich eliminacji.

Hygiene in dental office X-ray

dental office, dental radiography, cross infection

Podstawowymi procedurami przerywającymi drogi zakażeń w gabinecie stomatologicznym są sterylizacja i dezynfekcja. Jednak należy również zwrócić szczególną uwagę na ograniczanie zakażeń krzyżowych w procedurach radiodiagnostycznych. W artykule przedstawiono możliwe ogniwa łańcucha zakażenia w radiografii i skuteczne sposoby ich eliminacji.

Anna Słowińska, prawnik

Postępowanie z wiertłami po przyjęciu pacjenta – obowiązki w zakresie dokumentacji procesu sterylizacji

słowa kluczowe:

dokumentacja, pacjent, proces sterylizacji

Obowiązek opracowania, wdrożenia oraz nadzoru nad procedurami sanitarno-higienicznymi w gabinecie stomatologicznym wynika z ustawy z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Prawidłowe wykonanie procesu sterylizacji powinno zostać stwierdzone w dokumentacji prowadzonej specjalnie w tym celu. Niezbędne staje się zatem wypracowanie obowiązku dokumentowania przez personel czynności z wykonanych sterylizacji narzędzi w gabinecie. Prawidłowe dokumentowanie z zapisami w dokumentacji pacjenta pozwala uchronić się przed ewentualnymi roszczeniami odszkodowawczymi pacjenta.

Proceeding with drills after patient visit - obligations for documentation of the sterilization process

documentation, patient, sterilization process

Obligation development, implementation and supervision of the hygiene procedures in the dental practice due to the Act of December 5, 2008 on the Prevention and Control of Infections and infectious diseases in humans. Normal realization of the sterilization process should be identified in the documentation kept for that purpose. It becomes necessary, therefore, to develop the obligation to document the activities of the personnel made sterilization of instruments in dental practice. Correct documentation of records in the patient allowed to protect possible claims from patients.

mgr biologii, dypl. hig. stom. Marta Moch

Czy istnieje oporność drobnoustrojów na środki do dezynfekcji

słowa kluczowe:

adaptacja fenotypowa, denaturacja, oporność na antybiotyki, struktura białek

Stosując środki biobójcze, które unicestwiają mikroorganizmy, nasuwa się pytanie, czy długotrwałe stosowanie tych samych preparatów może spowodować zmniejszenie wrażliwości drobnoustrojów, a co za tym idzie ich oporność na związki chemiczne. Gdyby było to możliwe, wynikiem tego byłaby nieefektywna ochrona przed zakażeniami i wówczas zasadna okazałby się okresowa zmiana preparatów do dezynfekcji. Czy zatem istnieje oporność na środki i substancje biobójcze?

Is there resistance of microorganisms to disinfectants

phenotypic adaptation, denaturation, antibiotic resistance, structure of proteins

Using biocides which annihilated microorganisms raises the question of whether long-term use of the same preparations can result in reduction of Antimicrobial Susceptibility and thereby the resistance to chemical compounds. If it were possible the result would be ineffective protection against infection and then would prove to be well founded periodical change preparations for disinfection. So is there resistance to products and biocidal substances?

¹Katedra i Klinika Ortopedii szczękowej i Ortodoncji Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Kierownik: prof. zw. dr hab. n. med. Teresa Matthews Brzozowska
²Pracownia Miniimplantów Ortodontycznych Katedry Ortopedii Szczękowej i Ortodoncji Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Kierownik: dr n. med. Przemysław Kopczyński.

Rola asystenki stomatologicznej w nowoczesnej praktyce dentystycznej. Część I 

Zasady postępowania z pacjentem w trakcie badania stawu skroniowo - żuchwowego aparatem Cadiax.

słowa kluczowe:

aparat Cadiax, badanie stawu skroniowo - żuchwowego, kondylografia

Wstęp: Znaczącą grupą pacjentów w gabinecie dentystycznym stanowią chorzy, którzy wymagają interdyscyplinarnego złożonego leczenia ortodontyczno, implantologiczno protetycznego. Dla zaplanowania tak złożonej i specjalistycznej terapii ważnym jest szczegółowa i precyzyjna diagnostyka nie tylko jamy ustnej, ale także co często jest pomijane stawu skroniowo - żuchwowego. W nowoczesnej praktyce dentystycznej część badań diagnostycznych może wykonać asystentka stomatologiczna samodzielnie. Jednym z takich badań diagnostycznych wysoce specjalistycznych jest kondylografia.

Cel: Celem pracy jest zaprezentowanie zasad postepowania z pacjentem w trakcie nowoczesnego badania stawu skroniowo - żuchwowego przy użyciu komputerowego systemu Cadiax.

Materiał i metodyka: Materiał badawczy stanowiły doniesienia naukowe i własne doświadczenia i spostrzeżenia dotyczące zasad wykonywania badania stawu skroniowo - żuchwowego aparatem Cadiax wykonywanym w Katedrze i Klinice Ortopedii Szczękowej i Ortodoncji Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.

Podsumowanie: Rozwój współczesnej stomatologii wymusił stosowanie coraz bardziej precyzyjnych i wiarygodnych metod diagnostycznych. W stomatologii rekonstrukcyjnej kluczowym badaniem jest kondylografia, pozwalająca na odtworzenie ruchów żuchwy we wszystkich płaszczyznach przestrzennych, wykrycie patologii w stawie oraz zaplanowanie zindiwidualizowanej terapii. Dzięki komputerowej analizie bdanie to może być wykonywane przez zespół lekarza dentysty i asystenki stomatologicznej.

The role of dental assistant in modern dental surgery. Part I 

The principles of patient procedeengs during TMJ examination, using Cadiax Compact system.

Cadiax Compact, TMJ examination, condylography

Introduction Significant group of patients are those, who need complex treatment, it means combined orthodontic, implant-prosthetic treatment. For planning such complex and specialistic therapy diagnostic including themporo-mandibular joint examination is needed, when this element is skipped. In modern dental surgery some of diagnostic procedures can be made by dental assistant. One of those, highly specialistic diagnostic procedures is condylography. 

Aim of study: Presenting of principles of modern TMJ examination using Cadiax Compact system. 

Material and methods: Material for this paper were scientific papers and authors own remarks on principles of TMJ examination using Cadiax Compact system, used in Chair and Clinic of Facial Orthopedic and Orthodontcs, University of Medical Sciences in Poznań. 

Summary: Developement of contemporary dentistry is connected with creating of more precise and reliable diagnostic methods. In reconstructive dentistry key procedure is condylography. This procedure allows of reproduction of mandibular movment accordin to all planes, identification of TMJ disorders and individual therapy planning. Thanks to computerized analysis, this evaluation can be made by dendist an dental assistant.

lek. dent. Anna Stankiewicz

Pod kierunkiem lek. dent. Katarzyny Kryspin, właścicielki Klinik Dentystycznych

Część I: urazy zębów mlecznych

słowa kluczowe:

dzieci u stomatologa, powikłania, urazy zębów, zęby mleczne

Urazy zębów u dzieci zdarzają się stosunkowo często, dotyczyć mogą zarówno zębów mlecznych, jak i stałych. Artykuł ten opisuje etiologie, rodzaje oraz sposób postępowania w przypadku urazów zębów mlecznych.

Dental trauma in children

Part I: traumatic injuries in the primary dentition

children to the dentist, complications, dental trauma, deciduous teeth

Dental injuries in children occur relatively frequently, may involve primary teeth and permanent teeth. This article describes the etiology, types and treatment for dental trauma.

mgr Joanna Puczyńska, słuchaczka 2 roku kierunku Higienistka stomatologiczna

Praca napisana pod kierunkiem lekarza dentysty Arlety Szymczyk.

Profilaktyka stomatologiczna i ortodontyczna u niemowląt i małych dzieci

słowa kluczowe:

higiena jamy ustnej, niemowlęta i małe dzieci, profilaktyka próchnicy zębów, profilaktyka stomatologiczna

Zadaniem programu opieki stomatologicznej niemowląt i małych dzieci jest zapewnienie optymalnych warunków dla rozwijających się zębów. Kobiety ciężarne w niewystarczającym stopniu są informowane przez lekarzy o zasadach higieny jamy ustnej niemowląt. Samodzielnie poszukują informacji na ten temat, dlatego wskazane byłoby przeprowadzanie wśród nich akcji informacyjnych, dotyczących kompleksowej profilaktyki chorób jamy ustnej niemowląt.

Sample model of dental prophylaxis campaign directed at preschool age children

oral hygiene, infants and small children, primary-primary caries prevention, dental prophylaxis

Care should also be taken of the small children in order to form the appropriate health behaviour as concerns hygiene and diet, which is important for the prevention of dental caries in the infants and small children. Pregnant women’s awareness about oral development of a child is unsatisfactory and that there is a great need of education in this area. It is necessary to prepare prophylactic programme for pregnant women and newborns as well.

lek. stom. Agnieszka Gawdzik

Praca napisana pod kierunkiem lek. dent. Katarzyny Kryspin, właściciela Klinik Dentystycznych.

Powikłania w endodoncji

słowa kluczowe:

infekcja tkanek okołowierzchołkowych, leczenie kanałowe, niepoprawne wypełnienie kanału, perforacje komorowe i kanałowe, powikłania wczesne i późne w endodoncji, złamane narzędzie w kanale, złamanie korzenia zęba

Leczenie Endodontyczne jest procedurą, dzięki której usuwamy zainfekowaną miazgę zęba z systemu korzeniowego. Poprawna technika wykonania leczenia kanałowego może ocalić ząb. Wszystkie możliwe działania prowadzące do zachowania zęba są wykonywane, ponieważ utrata pojedynczego zęba ma negatywny wpływ na zdrowie jamy ustnej. W trakcie leczenie kanałowego mogą wystąpić komplikacje doprowadzające do utraty zęba.

Complications in endodontic

infected apical area tissue, endodontic treatment, not properly filled root canal, perforation in cavity and root canal of tooth, early and late complications following endodontic treatment, broken instrument in a root canal, broken root

Endodontic treatment is a dental process of removing infected tooth pulp from root canal system. Correctly technique of root canal treatment can save your tooth. All possible measures are taken to preserve and maintain your tooth because the loss of a single tooth can have a major impact upon your dental health. Unfortunately, complications in root canal treatment may occur and cause tooth loss.

lek. dent. Anna Stankiewicz

Pacjent z cukrzycą w gabinecie stomatologicznym

słowa kluczowe:

hipoglikemia, leczenie, pacjenci z cukrzycą, postępowanie

Codziennie w każdym gabinecie stomatologicznym są przyjmowani pacjenci z rozpoznaną lub nierozpoznaną, ustabilizowaną bądź nieustabilizowaną cukrzycą. Opieka stomatologiczna nad osobami dotkniętymi cukrzycą stanowi element całościowej opieki nad takim pacjentem. Chorzy na cukrzycę są bardziej narażeni na stany zapalne jamy ustnej w stosunku do osób zdrowych. Dodatkowo, nie poddany leczeniu stan zapalny w jamie ustnej może sprzyjać wystąpieniu i rozwojowi cukrzycy, gdyż stanowi czynnik podwyższający poziom cukru we krwi.

Patient with diabetes in a dental office

hypoglycaemia, treatment, patients with diabetes, proceedings

Every day patients with diagnosed or undiagnosed, stable or unstable diabetes are seen in every dental office. Dental care for people affected by diabetes is part of the overall care of such patients. Patients with diabetes are more prone to inflammation of the mouth compared to healthy subjects. In addition, untreated mouth inflammation can contribute to the onset and development of diabetes as a factor increasing the level of sugar in the blood.

Katarzyna Kamyk¹, Joanna Sitko-Gap²

¹mgr Katarzyna Kamyk – wykładowca języka migowego w Medycznym Studium Zawodowym w Częstochowie
²dr n.m. lek stom Joanna Sitko-Gap – wykładowca przedmiotów zawodowych w Medycznym Studium Zawodowym w Częstochowie
Zdjęcia – mgr Piotr Popielak

Pacjent niesłyszący w gabinecie stomatologicznym. Część I

słowa kluczowe:

alfabet palcowy, język migowy

Pragnąc przybliżyć język migowy do świata medycznego, również do gabinetu stomatologicznego przedstawiamy podstawowe wiadomości dotyczący tej tematyki.

Deaf patient in a dental office. Part I

finger alphabet, sign language

Wishing to introduce sign language to the world of medical, dental office also present basic information on the subject.